19.000 mensen ouder dan 100 in Italië. Wat is hun geheim?
Foto: Sergio Pani / Flickr
In Italië zijn 19.000 mensen ouder dan 100 …
De honderdplussers van Montemaggiore Belsito. Foto: Antonio Parinello
Zoveel kwieke ouderen, dat trekt de aandacht van de wetenschap wereldwijd.
Wetenschappers bestuderen deze ouderen en hun leefwijze. Van Italiaanse genen tot het mediterrane dieet onderzoeken zij, in een poging uit te vinden waarom de gepensioneerden van dit land zo vitaal zijn.
Eén locatie die meer aandacht heeft gekregen dan andere op het gebied van langetermijnonderzoek is Sardinië. “Dit eiland was een tijdlang de thuisbasis van de enige ‘blauwe zone’ van Italië. Gianni Pes, een Italiaans arts en onderzoeker die de term Blue Zones in 2000 bedacht, vertelde: “Blue Zone is een term die wordt gebruikt om een geografisch gebied te beschrijven met een uitzonderlijk groot aantal inwoners van 100 jaar of ouder.”
De blauwe zone van Sardinië beslaat de zuid-centrale strook van het eiland tussen de steden Nuoro en Olgiastra. Hier zijn verhalen van bijna bovenmenselijke levensjaren volop aanwezig. In de stad Perdasdefogu, in de buurt van Ogliastra, toen Consolata Melis in 2013 106 jaar werd, vestigden zij en haar acht broers en zussen een nieuw wereldrecord voor de langstlevende broers en zussen. Melis stierf in 2015, drie maanden voor haar 108ste verjaardag.
Inmiddels is ook het Zuid Italiaanse dorpje Acciaroli aangemerkt als Blue Zone. Dit ligt niet in Sardinie maar onder Napels, in de provincie Salerno. De inwoners worden er uitzonderlijk oud. Ruim 10 procent is 100-plus. En belangrijker: iedereen blijft kerngezond.
Een vrouw verkoopt verse groenten en fruit op de markt in Acciaroli. Een mediterraan dieet zou helpen gezond oud te worden.
“Ongeveer 75 tot 80 procent van het fenomeen is te wijten aan leefstijlfactoren, zoals voedingspatroon en familiebanden”, legde Gianni Pes uit.
In Italië is de voeding vooral plantaardig, gebaseerd op verse lokale producten, en is het rijk aan olijfolie en peulvruchten.
Kazen gemaakt van verse schapen- en geitenmelk, zoals ricotta en de traditionele casu ajedu, bevatten hoge doses van de lactobacillus-bacterie waarvan is aangetoond dat het de spijsvertering en hormonale gezondheid stimuleert en waarvan wordt gedacht dat ze een sleutelrol spelen in het behouden van de vitaliteit van gepensioneerden.
De lokale wijn uit Sardinië wordt ook beschouwd als een soort elixer. De rustieke, robijnrode Canonnau, die in de Sardijnse regio bij elke lunch en diner wordt genuttigd, bevat veel antioxidanten die het verouderingsproces vertragen.
Foto: Marco Mancuso / Flickr
Door een stroom van recente publiciteit is de wereldwijde vraag naar deze voedingsmiddelen enorm gestegen, zozeer zelfs dat een burgemeester in de blauwe zone stad Gavoi hoopt dat het de regionale economie kan versterken.
“Als de interesse en de vraag zich voortzetten, zouden we in staat moeten zijn om afstand te nemen van industriële projecten en onze economie te baseren op de export van ons traditionele eten en drinken,” vertelde burgemeester Giovanni Cagusi aan The Local.
Het vooruitzicht om meer van deze voedingsmiddelen te eten om langer vitaal te blijven klinkt verleidelijk, maar voeding is slechts een van de factoren in de leefwijze van deze eeuwelingen.
“Hoe we omgaan met onze ouderen en onze medemens is waarschijnlijk net zo belangrijk als voeding bij het verklaren waarom we langer leven,” voegde Cagusi eraan toe. “In onze stad van 2.700 mensen kent iedereen elkaar en zijn familiebanden erg sterk.”
Nauwe familiebanden betekent dat de ouderen liefdevol worden verzorgd en gerespecteerd door hun naasten, een feit dat volgens wetenschappers vier tot zes jaar zou kunnen toevoegen aan hun leven.
“In heel Italië – is er een soort cultus rond ouderen,” legde Pes uit. (Overigens ook rond kinderen is mijn ervaring 🙂 met kinderen op vakantie in Italië zijn is werkelijk een feestje.)
Mensen die boven de 80 alleen leven, hebben een veel kortere levensverwachting dan mensen die nauwe familiebanden hebben. ”
Maar, zo waarschuwt Gianni Pes, blauwe zones liggen niet vast. Terwijl de krachten van de globalisering zelfs in de meest afgelegen hoeken van het Italiaanse platteland aankomen, verandert de leefstijl mee en nemen de clusters van super-honderdjarigen af. We moeten niet vergeten dat blauwe zones niet statisch zijn. ”
Uiteindelijk is de wetenschap over vitaal leven tot 100 complex en er zijn geen garanties, maar de eenvoudige manier van leven op het Italiaanse platteland zou de sleutel kunnen zijn.
Op zijn minst biedt de wetenschap ons een perfect excuus om onze kaasplanken af te stoffen, een fles Cannonau te openen en te gaan zitten met onze geliefden. Speciaal voor onze clubleden kunnen wij de genoemde Cannonau wijn aanbieden tegen een gereduceerd tarief. Lees hier voor meer informatie
Zou jij het leuk vinden om zelf kennis te maken met het Italiaanse leven en nog meer te horen over een blue zone leefstijl? Kijk dan vooral eens op deze pagina!
Bronnen voor dit artikel o.a.: thelocal.it - wikipedia - volkskrant