Blue Zone Secrets

19.000 mensen ouder dan 100 in Italië. Wat is hun geheim?

Foto: Sergio Pani / Flickr

In Italië zijn 19.000 mensen ouder dan 100 …

 

Een in 2016 gepubliceerd rapport onthulde dat het aantal honderdplussers in Italië de afgelopen 15 jaar verdrievoudigd is. Er zijn op dat moment ongeveer 19.000 mensen ouder dan 100 – volgens een aantal experts komt dit door het unieke voedingspatroon en de manier van leven van het land.

En het zijn niet alleen honderdjarigen. Italië heeft de op een na hoogste gemiddelde levensverwachting in de wereld. Maar Italianen ‘overleven’ hun Europese buren niet alleen, ze doen dat met vitaliteit, met levenslust en met kracht.

Oudere ouderen doen romantische rendez-vous , rijden op hun scooters door de stad en juichen hun voetbalteams toe vanaf de terrassen – lang vervlogen tijden waarin de meeste ouderen in andere landen al lang ziek zijn geworden.

Voorbeelden van deze ouderen komen uit heel Italië.

Emma Moreno bijvoorbeeld. Zij overleed in 2017. Ze werd 117 jaar en 137 dagen. Sinds de dood van haar landgenote Maria Redaelli (die op 2 april 2013 overleed op 114 jarige leeftijd) was Morano niet alleen de oudste Italiaanse, maar ook de oudste Europese mens.  Ze woonde zelfstandig tot het laatst in Verbania, Piemonte.

En dan de stad Montemaggiore Belsito, in de buurt van Palermo op Sicilië. Deze stad telt maar liefst negen honderdjarigen onder de 3.500 inwoners.

 

De honderdplussers van Montemaggiore Belsito. Foto: Antonio Parinello

 

 

Zoveel kwieke ouderen, dat trekt de aandacht van de wetenschap wereldwijd.

Wetenschappers bestuderen deze ouderen en hun leefwijze. Van Italiaanse genen tot het mediterrane dieet onderzoeken zij, in een poging uit te vinden waarom de gepensioneerden van dit land zo vitaal zijn.

Eén locatie die meer aandacht heeft gekregen dan andere op het gebied van langetermijnonderzoek is Sardinië. “Dit eiland was een tijdlang de thuisbasis van de enige ‘blauwe zone’ van Italië. Gianni Pes, een Italiaans arts en onderzoeker die de term Blue Zones in 2000 bedacht, vertelde: “Blue Zone is een term die wordt gebruikt om een ​​geografisch gebied te beschrijven met een uitzonderlijk groot aantal inwoners van 100 jaar of ouder.”

De blauwe zone van Sardinië beslaat de zuid-centrale strook van het eiland tussen de steden Nuoro en Olgiastra. Hier zijn verhalen van bijna bovenmenselijke levensjaren volop aanwezig.  In de stad Perdasdefogu, in de buurt van Ogliastra, toen Consolata Melis in 2013 106 jaar werd, vestigden zij en haar acht broers en zussen een nieuw wereldrecord voor de langstlevende broers en zussen. Melis stierf in 2015, drie maanden voor haar 108ste verjaardag.

Inmiddels is ook het Zuid Italiaanse dorpje Acciaroli aangemerkt als Blue Zone. Dit ligt niet in Sardinie maar onder Napels, in de provincie Salerno. De inwoners worden er uitzonderlijk oud. Ruim 10 procent is 100-plus. En belangrijker: iedereen blijft kerngezond.

 

Een vrouw verkoopt verse groenten en fruit op de markt in Acciaroli. Een mediterraan dieet zou helpen gezond oud te worden. Beeld Gianni Cipriano

“Ongeveer 75 tot 80 procent van het fenomeen is te wijten aan leefstijlfactoren, zoals voedingspatroon en familiebanden”, legde Gianni Pes uit.

In Italië is de voeding vooral plantaardig, gebaseerd op verse lokale producten, en is het rijk aan olijfolie en peulvruchten.

Kazen gemaakt van verse schapen- en geitenmelk, zoals ricotta en de traditionele casu ajedu, bevatten hoge doses van de lactobacillus-bacterie waarvan is aangetoond dat het de spijsvertering en hormonale gezondheid stimuleert en waarvan wordt gedacht dat ze een sleutelrol spelen in het behouden van de vitaliteit van gepensioneerden.

De lokale wijn uit Sardinië wordt ook beschouwd als een soort elixer. De rustieke, robijnrode Canonnau, die in de Sardijnse regio bij elke lunch en diner wordt genuttigd, bevat veel antioxidanten die het verouderingsproces vertragen.

 

Foto:  Marco Mancuso / Flickr

 

Door een stroom van recente publiciteit is de wereldwijde vraag naar deze voedingsmiddelen enorm gestegen, zozeer zelfs dat een burgemeester in de blauwe zone stad Gavoi hoopt dat het de regionale economie kan versterken.

“Als de interesse en de vraag zich voortzetten, zouden we in staat moeten zijn om afstand te nemen van industriële projecten en onze economie te baseren op de export van ons traditionele eten en drinken,” vertelde burgemeester Giovanni Cagusi aan The Local.

Het vooruitzicht om meer van deze voedingsmiddelen te eten om langer vitaal te blijven klinkt verleidelijk, maar voeding is slechts een van de factoren in de leefwijze van deze eeuwelingen.

“Hoe we omgaan met onze ouderen en onze medemens is waarschijnlijk net zo belangrijk als voeding bij het verklaren waarom we langer leven,” voegde Cagusi eraan toe. “In onze stad van 2.700 mensen kent iedereen elkaar en zijn familiebanden erg sterk.”

Nauwe familiebanden betekent dat de ouderen liefdevol worden verzorgd en gerespecteerd door hun naasten, een feit dat volgens wetenschappers vier tot zes jaar zou kunnen toevoegen aan hun leven.

“In heel Italië – is er een soort cultus rond ouderen,” legde Pes uit. (Overigens ook rond kinderen is mijn ervaring 🙂 met kinderen op vakantie in Italië  zijn is werkelijk een feestje.)

Mensen die boven de 80 alleen leven, hebben een veel kortere levensverwachting dan mensen die nauwe familiebanden hebben. ”

Maar, zo waarschuwt Gianni Pes, blauwe zones liggen niet vast. Terwijl de krachten van de globalisering zelfs in de meest afgelegen hoeken van het Italiaanse platteland aankomen, verandert de leefstijl mee en nemen de  clusters van super-honderdjarigen af. We moeten niet vergeten dat blauwe zones niet statisch zijn. ”

Uiteindelijk is de wetenschap over vitaal leven tot 100 complex en er zijn geen garanties, maar de eenvoudige manier van leven op het Italiaanse platteland zou de sleutel kunnen zijn.

Op zijn minst biedt de wetenschap ons een perfect excuus om onze kaasplanken af ​​te stoffen, een fles Cannonau te openen en te gaan zitten met onze geliefden. Speciaal voor onze clubleden kunnen wij de genoemde Cannonau wijn aanbieden tegen een gereduceerd tarief. Lees hier voor meer informatie

Zou jij het leuk vinden om zelf kennis te maken met het Italiaanse leven en nog meer te horen over een blue zone leefstijl? Kijk dan vooral eens op deze pagina!

 

Bronnen voor dit artikel o.a.: thelocal.it - wikipedia - volkskrant

Van olijf tot olijfolie

Van olijf tot olijfolie

Net als vorig jaar tijdens de Ligurië reis bezochten we Frantoio Moro, een oleificio in de buurt van het agriturismo waar we verbleven. Wat een geluk hadden we! Het was een drukte van jewelste van boeren, maar ook particulieren uit de streek die hun olijvenoogst kwamen brengen.

We genoten van de rondleiding en de verhalen van Sara. Zij nam ons mee het verwerkingsbedrijf in en liet het hele proces zien.

 

 

Om te beginnen de olijven, die in grote vierkante kratten aangeleverd worden door de boeren of particulieren die hun olijvenoogst komen brengen. Met een steekwagen worden ze in een machine gezet die de olijven met takken en bladeren katapulteert in een bak. De takken en bladeren worden gescheiden van de olijven en via een lopende band worden de olijven naar binnen gebracht.

 

van olijf tot olijfolie of hazelnootpasta

 

De olijven komen zo van het land en moeten gewassen worden en daarna gedroogd met een soort grote föhn. Vervolgens worden ze met pit en al in 4 stukken gedeeld en daarna wordt er een pasta van gemaakt.

 

van olijf tot olijfolie of hazelnootpasta

 

Voordat er olijfolie gemaakt wordt, wordt de pasta nog ontleed in water, pit, schil en.. olijfolie! Alle vier de ‘delen’ komen in verschillende reservoirs terecht.

 

van olijf tot olijfolie of hazelnootpasta

Een van de 4 tanks waar de olijfolie in wordt opgevangen. Op iedere tank zit een post-it met de naam van de persoon van wie de olijfolie is.

Zoals ik al zei was het druk.. óók in de verwerkingsruimte. Op een bankje zitten 4 heren. Zijn wachten op hun olie die ze zo af kunnen tappen in de jerrycan die ze zelf meegenomen hebben.

 

van olijf tot olijfolie of hazelnootpasta
Het grote moment! De trots van het land… De olijfolie mag worden getapt! 

Het is opletten want het verwisselen van de vaten (én post-its met naam) gaat razendsnel!

Olijfolie proeven geblazen!

Na de interessante en enthousiaste rondleiding van Sara was het tijd voor een proeverij! We proefden 3 verschillende oliën.. De delicato, een olijfolie met een zachtere smaak, de deciso, een olijfolie met wat meer ‘pit’ én natuurlijk kon de net nieuwe olijfolie niet achterblijven! Die kon wel geproefd worden maar nog niet gekocht.. helaas! Wat een smaaksensatie!

 

van olijf tot olijfolie of hazelnootpasta

 

Nieuw in het assortiment van Frantoio Moro zijn de verschillende pasta’s voor op brood (of in dolci natuurlijk). Als basis natuurlijk… de eigen olijfolie!

 

van olijf tot olijfolie of hazelnootpasta

Ook andere producten op basis van olijfolie (maar ook graanproducten) worden verkocht in de winkel.

 

Bewaren op de automatische piloot

Weer valt me iets op.. Ook hier wordt álles maar dan ook álles bewaard en op een andere manier (her)gebruikt. Niets wordt weggegooid! Dát zou een schande zijn!

 

Van olijf tot olijfolie… of hazelnootpasta!

De vermalen pitten van de olijven worden opgeslagen in een grote container in de grond en dit pulver wordt gebruikt als brandstof in de open haard!

 

Vragen die jij misschien ook hebt

Wanneer worden de olijven geplukt? Dit jaar hadden we gehoopt bij de oogst aanwezig te kunnen zijn op het agriturismo maar helaas was dat niet zo. Wanneer de pluk is, is afhankelijk van hoe het weer is geweest maar de eigenlijke oogsttijd is in november, december en januari. Is het erg warm geweest in het groeiseizoen dan worden de olijven vaak al eerder geplukt.

Op sommige flessen olijfolie staat ‘eerste persing’. Wat betekent dat?  Letterlijk de eerste persing van de nieuwe olijven.

Hoelang duurt het proces van olijf tot olijfolie? Allemaal dachten wij dat het proces langer in beslag zou nemen, maar dit neemt maar ongeveer een uur in beslag.

Hoeveel olijven zijn er nodig voor 1 liter olijfolie? Van 5 tot 10 kilogram olijven kun je ongeveer 1 liter olijfolie maken.

 

van olijf tot olijfolie... of hazelnootpasta!

En dan kan het de winkel in!