Okinawa is een soort Japans Hawaï – een exotische eilandengroep met warm weer, palmbomen en zandstranden.

Al bijna duizend jaar heeft deze Pacifische archipel zijn reputatie behouden waar het gaat over extreme levensduur. Okinawanen ouder dan 65 jaar hebben de hoogste levensverwachting ter wereld: mannen worden er gemiddeld 84, terwijl vrouwen naar verwachting bijna 90 jaar oud zullen worden.

Alle Okinawanen van 100 jaar of meer die vandaag nog in leven zijn, werden geboren tussen 1903 en 1914. De eerste 35 jaar van hun leven, dus vóór 1940, was de overgrote meerderheid van de calorieën die ze binnenkregen (meer dan 60 procent) afkomstig uit één voedingsbron: de imo, de zoete aardappel van Okinawa. De imo is een paarse of gele variant op onze oranje zoete aardappel. De imo deed het erg goed op de bodem van Okinawa. Deze zoete aardappel – rijk aan flavonoïden, vitamine C, vezels, carotenoïden en langzame koolhydraten – is een van de gezondste voedingsmiddelen ter wereld.

Het traditionele Okinawaanse dieet bestond uit ongeveer 80 procent koolhydraten.

Vóór 1940 aten ze minstens drie keer per week vis, samen met zeven porties groenten en misschien één of twee porties graan per dag. Ook aten ze twee porties flavonoïde-rijke soja, meestal in de vorm van tofu.

Fruit at men met mate, eieren een paar keer per week.
Zuivel en vlees vertegenwoordigden maar ongeveer 3 procent van hun calorieën. Bij speciale gelegenheden, meestal tijdens het nieuwe maanjaar, werd het familievarken geslacht en genoten ze van varkensvlees.

Onderzoeker Dan Buettner zegt hierover: “Het vlees in hun dieet gaf me stof tot nadenken. Toen ik voor het eerst mijn onderzoek naar blauwe zones in 2000 afsloot, was ik er absoluut van overtuigd dat ik zou merken dat een vegetarisch dieet de grootste gezondheid en levensverwachting opleverde. Dus toen ik ontdekte dat oudere Okinawanen niet alleen varkensvlees aten maar er ook echt van hielden dacht ik, dit moet de uitzondering op de regel zijn – en dat ze lang leefden ‘ondanks’ varkensvlees.

Varkensvlees bevat veel verzadigd vet, wat bij teveel gebruik vaak tot hartaandoeningen leidt. Maar we leerden weer een paar lessen. Okinawanen stoofden het varkensvlees dagenlang, kookten het uit en schepten het vet weg. Wat ze aten, was uiteindelijk het eiwitrijke collageen.”

Fast Food Invasie

Hoe gezond ze ook waren, sommige van deze voedseltradities in Okinawa zijn halverwege de eeuw ingestort. Na de oorlog slopen de westerse invloeden – en de economische welvaart – het traditionele leven in en veranderden de eetgewoonten. 🙁

Het rijstverbruik verdubbelde! Ook brood, wat toen vrijwel onbekend was, sloop naar binnen. Het melkverbruik nam toe; de consumptie van vlees, eieren en pluimvee is meer dan vervijfvoudigd. Tussen 1949 en 1972 steeg de dagelijkse inname met 400 calorieën. Ze consumeerden meer dan 200 calorieën per dag méér dan ze nodig hadden. Gevolg? Long, borst en darmkanker verdubbelde bijna.

Maar de oudere Okinawanen, die een fundamenteel ander voedingspatroon hebben, zijn de langstlevende mensen ter wereld!

Top voedingsmiddelen uit Okinawa

💎BITTERMELOEN: Bekend als goya in Okinawa. Bittere meloen wordt vaak geserveerd met andere groenten in een geroerbakte schotel: ‘goya champuru’. Goya champuru is het nationale gerecht en de hoeksteen van het Okinawa-dieet. Recente studies noemen bittere meloen een “effectief anti-diabetisch medicijn” wat net zo krachtig werkt als farmaceutische medicatie bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Heb je geen winkel of toko in jouw omgeving waar je deze bittermeloen kunt kopen? Dan is deze gedroogde bittermeloen een mooie alternatief, hiermee heb je een heerlijke superfood thee in huis.

💎TOFU: Tofu is voor Okinawanen wat brood is voor de Fransen en aardappelen zijn voor Nederlanders: een dagelijkse gewoonte. Samen met andere sojaproducten staat tofu bekend om de beschermende werking voor het hart. Studies tonen aan dat mensen die sojaproducten eten in plaats van vlees, lagere cholesterol- en triglycerideniveaus hebben, waardoor hun risico op hartaandoeningen wordt verminderd.

💎ZOETE AARDAPPELEN: Okinawan imo is een supercharged paarse zoete aardappel, familie van de geeloranje zoete varianten. De bladeren worden gegeten als groenten in miso-soep. Net als andere zoete aardappelen bevat het antioxidanten die sporamine worden genoemd en die een verscheidenheid aan krachtige anti-aging eigenschappen bezitten.

💎KURKUMA: De gouden neef van gember. Kurkuma is prominent aanwezig in het dieet van Okinawa , zowel een specerij als een thee. Kurkuma is een krachtige antikanker, antioxidant en ontstekingsremmer en bevat verschillende verbindingen die nu worden bestudeerd vanwege hun anti-aging eigenschappen. Kurkuma heeft het vermogen om caloriebeperking in het lichaam na te bootsen. Curcumine (één van de werkzame stoffen uit de kurkumaplant) heeft zowel in klinische studies als in populatiestudies aangetoond dat het de progressie van dementie vertraagt. Dit kan verklaren waarom ze in Okinawa minder snel lijden aan de ziekte van Alzheimer.

💎BRUINE RIJST: In Okinawa, waar honderdjarigen dagelijks rijst eten, wordt zowel bruine als witte rijst gegeten. Nutritioneel is bruine rijst superieur. Okinawaanse bruine rijst is smakelijker dan de bruine rijst die wij kennen Ze wordt gedrenkt in water totdat het net begint te ontkiemen, zo komen enzymen vrij die suiker en proteïne afbreken en de rijst een zoete smaak en zachtere textuur geven.

💎SHIITAKE PADDENSTOELEN: Deze van nature op dode schors in bossen groeiende paddenstoelen worden verwerkt in miso-soep en in wokgerechten. Ze bevatten meer dan 100 verschillende verbindingen met immuunbeschermende eigenschappen.

💎ZEEWIEREN: Zeewieren bieden over het algemeen een vullende, caloriearme, voedingsrijke aanvulling op het dieet. Kombu en wakame zijn de meest voorkomende zeewieren die in Okinawa worden gegeten, waardoor de voedingswaarde van veel soepen en stoofschotels wordt verhoogd. Rijk aan carotenoïden, folaat, magnesium, ijzer, calcium en jodium, hebben ze ook minstens zes stoffen die alleen in zeeplanten voorkomen en die op cellulair niveau als effectieve antioxidanten lijken te dienen.